Cmentarz wojenny nr 151 w Lubaszowej został zaprojektowany przez Heinricha Scholza i usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu nad drogą Tuchów – Jodłówka Tuchowska. Nekropolia została zaprojektowana na planie prostokąta o ściętych narożnikach frontowych, a do jego wnętrza wiodą 32 betonowe schody i żelazna bramka. Wewnątrz mogiły rozmieszczono na czterech tarasach w czterech rzędach rozdzielonych aleją centralną, na końcu której umieszczono kamienny krzyż z datą 1914-1915. Cmentarz od frontu ogrodzony jest kamiennymi słupami połączonymi żelaznymi rurami, a z pozostałych stron pełnym murem kamiennym.
Oglądając projekt cmentarza warto zwrócić uwagę zarówno na pieczołowitość jego wykonania, jak i dbałość o szczegóły – zaznaczono stare sosny które rosły w tym miejscu, oznaczono miejsca zasadzenia winobluszczu, pieczołowicie rozrysowano każdy schodek nawet na projekcie odręcznym. Mnie osobiście zawsze te stare plany i szkice zachwycają ich precyzją, dokładnością a zwłaszcza tym iż w całości wykonywano je ręcznie.
Na cmentarzu w 36 grobach pojedynczych spoczywa:
- 5 żołnierzy armii austro-węgierskiej
- 1 żołnierz armii niemieckiej
- 30 żołnierzy armii rosyjskiej
W tym zidentyfikowano jedynie pięciu poległych
Jego obecny stan nie ma zbyt wiele wspólnego z oryginałem, nie chodzi o wymieszane zapewne w 1989 roku w czasie remontu (taką datę remontu podaje Oktawian Duda w „Cmentarze I wojny …”) nagrobki, ale o destrukcję nekropolii spowodowaną zarówno przez osuwisko jak i brak opieki. Niestety bardzo przypomina to stan i historię cmentarza wojennego nr 105 w Bieczu. Poniższe zdjęcia z mojego prywatnego archiwum pokazują stan cmentarza przed remontem w 1989 roku ( pierwsze trzy) i stan po remoncie *.
Niestety w chwili obecnej cmentarz praktycznie został wyłączony ze zwiedzania, albo inaczej, jego zwiedzanie odbywa się na własna odpowiedzialność. Jednak nie przeszkadzało to ukwiecić plastikiem całego cmentarza na 1 lub 11 listopada 2022 roku (zdjęcia w galerii poniżej zrobiłem 12 listopada 2022 roku). Niestety w gminie Tuchów takie zaśmiecanie cmentarzy pierwszowojennych to standard (podobnie jest na cmentarzach 153, 156 w Siedliskach, 157 w Dąbrówce Tuchowskiej i w wielu innych) do którego gmina nie przyznaje się, twierdząc iż „dekoracje kwiatowe fundują wolontariusze i mieszkańcy”, jak również umywa ręce od sprzątania tych miejsc i co najważniejsze z budżecie gminy Tuchów w ostatnich 5 latach nie wydano nawet złotówki nie tylko na sprzątanie, ale przede wszystkim na jakiekolwiek prace konserwacyjne i remontowe, za to gmina chwali się pracami wykonanymi ze środków Unijnych (stosowne pismo z w/w informacjami z gminy Tuchów posiadam), co jest o tyle kuriozalne, że Tuchów w Polsce zasłyną swoją ignorancją wobec zasad społecznych tej samej Unii. Mówiąc szczerze śpieszcie się oglądać to co jeszcze zostało.
Współrzędne GPS
49.85080986987786, 21.031167746591947
* Zdjęcia pochodzą z prywatnego archiwum i nigdy nie były wcześniej publikowane. Ich powielanie i publikowanie możliwe tylko za zgodą autora strony!