Na terenie Gładyszowa znajdują się dwa cmentarze z okresu I wojny światowej- cmentarz nr 55 w Gładyszowie i cmentarz nr 61 w przysiółku Gładyszowa – Wichrne. Łączy je nie tylko osoba projektanta – Dušana Jurkoviča – ale również to, że oba w momencie powstawania usytuowane zostały na terenie otwartym, były dobrze widoczne z traktów komunikacyjnych, a obecnie są zupełnie zasłonięte, gdyż tereny na których są położone porasta las całkowicie je zasłania. Tego stanu niestety nie poprawia fakt mizernego oznakowanie dróg dojścia do cmentarzy – w przypadku cmentarza nr 61 maleńka tabliczka na słupie przy drodze nie dość, że jest ledwo dostrzegalna, to jeszcze widoczna jest tylko gdy poruszamy się z Gładyszowa w stronę Krzywej, a w przypadku cmentarza nr 55, który jest tuż obok drogi wojewódzkiej 977, tabliczka informacyjna znajduje się dopiero w lasku przy samym cmentarzu.
Będąc na tych cmentarzach, aż ciężko uwierzyć, że sto lat temu okolica ta był zupełnie pozbawiona drzew, a cmentarze te były widoczne z drogi i doskonale wkomponowane w okoliczny krajobraz. Niestety to nie wszystko co złego spotkało obydwa cmentarze przez miniony wiek. Cmentarz wojenny nr 55 nie miał szczęścia do prac konserwatorskich. Chociaż już w 1941 roku były prowadzone na nim prace renowacyjne ( o czym świadczy tablica wmurowana w postument wieży), to później popadł w zapomnienie i dopiero pod koniec lat 90 XX wieku ponownie został odnowiony. Choć oczywiście bez tych zabiegów, pewnie nie było by obecnie już zbyt wiele do zobaczenia na tym cmentarzu, to jednak w czasie prac popełnione dwa podstawowe grzechy – pierwszy polega na niezachowaniu oryginalnej wysokości wieży cmentarnej , przez co nie wygląda ona tak monumentalnie jak oryginał, drugi grzech (powszechny przy odbudowach cmentarzy w powiecie gorlickim na przełomie XX i XXI wieku), to nie wykonanie tabliczek imiennych umieszczonych pierwotnie na krzyżach znajdujących się na mogiłach. Inną kwestią pozostaje oznaczenie cmentarzy (ewidentne błędy na obu tablicach informacyjnych przy cmentarzach), oraz powszechny brak wyraźnego i czytelnego oznakowania możliwości dojścia do cmentarzy. Z moich obserwacji stan ten jest nagminny i chyba bierze swój początek z faktu, iż oznaczeniem takich miejsc zajmują się osoby miejscowe, dla których lokalizacje cmentarzy są oczywiste – niestety dla osób chcących odwiedzić te miejsca nie jest to już oczywiste.
Cmentarz wojenny nr 55 Gładyszów
Cmentarz wojenny nr 61 Wichrne Gładyszów