Cmentarz nr 147 Golanka

Cmentarz wojenny nr 147 w Golance założony na zboczu wzgórza w przysiółku Ptasi Dzioł został zaprojektowany przez Heinricha Scholza na planie półkola. Mogiły umieszczono na trzech poziomach w układzie wachlarzowym, oraz w jednym poziomym rzędzie umieszczonym za pomnikiem centralnym, który stanowi betonowy krzyż. Cmentarz ogrodzony jest drewnianym płotem, a na jego teren prowadzi drewniana bramka umieszczona między dwoma betonowymi słupami. 

Na cmentarzu spoczywa 108 żołnierzy dwóch armii

  • 74 armii austro-węgierskiej
  • 34 armii rosyjskiej

Znane są personalia 42 żołnierzy armii austro-węgierskiej i jednego żołnierza armii carskiej. Pochowani na tej nekropolii polegli w grudniu 1914 roku i w maju 1915. 

Szkic cmentarza w Golance ze zbiorów AN w Krakowie

Nekropolia w Golance w 2023 roku doczekała się remontu i obecnie prezentuje się tak jak wyglądała prawie 110 lat temu.

Cmentarz jest pięknie wkomponowany w wzgórze na którym został założony, w czasie jego powstawania było to teren otwarty (obecnie porasta go las) i ze wzgórza rozpościerał się zapewne widok na znajdujący się po drugiej stronie szosy Gromnik- Tuchów cmentarz wojenny nr 148 w Chojniku. Przeglądając dokumenty w Archiwum narodowym nie znalazłem pierwotnych planów cmentarza, jednak zachował się szkic (zapewne będący dokumentacją powykonawczą) z 18 sierpnia 1918 przedstawiający rozplanowanie cmentarza, wygląd ogrodzenia i bramki wejściowej, oraz dokładne zwymiarowanie steli nagrobnych. Na planie widać zaznaczone nasadzenia roślinne, które z całą pewnością zostały wykonane, bo na zachowanym zdjęciu cmentarza po jego wykonaniu widać wyraźnie nie tylko nasadzenia drzew, ale na polach grobowych widać również zasadzony barwinek.

Zdjęcie cmentarza nr 147 w Golance po jego wykonaniu – zbiory AN w Krakowie.

Na uwagę zasługuje również jeszcze jeden detal, a mianowicie słupek geodezyjny tzw HV, który tutaj nie zawiera znanych chyba wszystkim liter, a posiada jedynie krzyżyk. Będąc kilkakrotnie na tej nekropolii wykonałem sporo jej zdjęć, ale jednak ku swojemu zdziwieniu na żadnym nie znalazłem tego elementu cmentarza (rozmieszczone są półkoliście wokół nekropolii) dlatego za zgodą autora pożyczyłem zdjęcie słupka z forum austro-węgry.eu na którym ten niepozorny element cmentarny doczekał się ciekawego opracowania, którego autorem jest człowiek wielkiej wiedzy KG – zachęcam do przeczytania artykułu.

Słupek geodezyjny z cmentarza 147 w Golance, zdjęcie z forum austro-wegry.eu

Poniższe zdjęcia przedstawiają wygląd cmentarza w 2024 roku, końcowy etap prac remontowych w 2023 roku, oraz skany dokumentów zachowanych w Archiwum Narodowym w Krakowie i zdjęcia autorstwa pana Ryszarda Zaklukiewicza z przełomu lat 80 i 90 XX wieku (skan z klisz w moich zbiorach).

 

Współrzędne GPS

49.84461974074243, 20.986390151661617